OTOMAT ÇELİKLERİ

Çelik malzemeden istenen özellikler arasında talaşlı işlenebilirlik kabiliyeti önem arz eder. İmalat aşamasında, yüksek kesme hızları ve buna bağlı olarak işlem zamanı, takım ömrü, iyi yüzey kalitesi, daha düşük kesme kuvvetleri kullanarak sağlanacak enerji tasarrufu gibi kriterler, diğer faktörlerle birlikte malzeme kalitesiyle de direkt alakalıdır. Bu kaliteyi sağlamak amacıyla otomat çelikleri geliştirilmiştir.

Otomat çelikleri karbon oranı % 0.07 - % 0.60 arasında değişen ve kükürt oranı % 0.15 ile % 0.40, fosfor oranı %0.07 – 0.10 arasında olan çeliklerdir. Kükürt ve fosforun diğer tüm kalitelerde azaltılmaya çalışmasına karşın, talaşlı işlem kabiliyetini artırmasından dolayı otomat çelikleri içine özellikle ilave edilir. İlave edilen bu elementler malzemede metalik kırılganlık sağlayarak, kısa kırılgan talaş oluşumunu sağlar. Bunun yanısıra kükürt ve fosfor ilavesi yağlama etkisi yaparak, parça dayanımının artmasına, temiz yüzey elde edilmesine imkan tanır.

Otomat çelikleri kurşun ile alaşımlandırılmış şekilde de bulunabilir. İlave edilen kurşun çeliğin mekanik özelliklerini değiştirmemekle birlikte yağlama özelliğini artırır.

Otomat çeliklerinin ıslah edilebilme ve semente edilebilme özellikleri de vardır.

Otomat çelikleri, çeşitli kimyasal bileşenler içeren birçok farklı çelik sınıfını kapsar. Genel olarak, otomat çelikleri, yüksek alaşımlı çeliklerdir ve çoğu zaman yüksek miktarda krom, molibden, vanadyum ve nikel içerirler. Ayrıca karbon, manganez, silikon, sülfür ve fosfor gibi diğer elementler de içerebilirler.Otomat çeliklerinin kimyasal analizleri, belirli bir çelik sınıfına ve kullanım amacına bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak otomat çelikleri, aşağıdaki elementlerin bir kombinasyonunu içerir:

Karbon (C): %0.07 - %0.45 arası

Krom (Cr): %0.15 - %1.5 arası

Molibden (Mo): %0.1 - %0.6 arası

Vanadyum (V): %0.1 - %0.4 arası

Nikel (Ni): %0.25 - %1.5 arası

Manganez (Mn): %0.15 - %1.0 arası

Silikon (Si): %0.1 - %0.4 arası

Fosfor (P): maksimum %0.04

Sülfür (S): maksimum %0.35

Kükürt ve fosforun diğer tüm kalitelerde azaltılmaya çalışmasına karşın, talaşlı işlem kabiliyetini artırmasından dolayı otomat çelikleri içine özellikle ilave edilir. İlave edilen bu elementler malzemede metalik kırılganlık sağlayarak, kısa kırılgan talaş oluşumunu sağlar. Bunun yanısıra kükürt ve fosfor ilavesi yağlama etkisi yaparak, parça dayanımının artmasına, temiz yüzey elde edilmesine imkan tanır.

Otomat çelikleri kurşun ile alaşımlandırılmış şekilde de bulunabilir. İlave edilen kurşun çeliğin mekanik özelliklerini değiştirmemekle birlikte yağlama özelliğini artırır.

Otomat çeliklerinin ıslah edilebilme ve semente edilebilme özellikleri de vardır.

Yukarıdaki değerler, çelik sınıfına ve üreticinin spesifikasyonlarına göre değişebilir. Bu nedenle, otomat çeliklerinin kimyasal analizlerini belirlemek için, üretici tarafından sağlanan spesifikasyonlara bakmak önemlidir.